(in ontwikkeling)
Antroposofie van A - Z biedt een overzicht van begrippen uit de antroposofie, alfabetisch gerangschikt. Met verwijzingen naar volledige beschrijvingen. De begrippen vormen samen een compleet overzicht van de antroposofie, dat veel jargon verklaart.
Wie liever in een boekje bladert dan op telefoon of computerscherm te lezen, die kan terecht bij het Lexicon van de antroposofie. Dat is een beknopt overzicht van het antroposofisch jargon, geschreven door Henk van Oort .
| A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z |
Aarde De planeet waarop wij leven - en haar ontwikkeling - is nauw verbonden met de mensheid - en haar ontwikkeling. De huidige Aarde is het vierd … →
Aartsengel Aartsengelen vormen één van de negen hiërarchieën. Ze hebben een groter werkingsbereik dan de engelen en leiden bijvoorbeeld een heel volk, … →
Advent Advent is de tijd voor Kerstmis. De adventstijd wordt gemarkeerd door de vier zondagen in de weken voor kerstmis. Daardoor is de adventstijd … →
Ahriman Ahriman vormt samen met Lucifer de twee aspecten van het boze. Ahriman en de ahrimanische wezens vertegenwoordigen het verhardende, het bekr … →
Akasha-kroniek Het begrip Akasha Kroniek verwijst naar een vorm van het wereldgeheugen. Rudolf Steiner publiceerde in vier speciale uitgaven van het tijdsc … →
Allgemeine-Anthroposophische-Gesellschaft De Algemene Antroposofische Vereniging is verbonden met de Oprichtingsstatuten die Rudolf Steiner op de Kerstbijeenkomst in 1923 ontwierp en … →
Antroposofie Wijsheid omtrent de mens zou een vertaling van de term antroposofie kunnen zijn. Rudolf Steiner gaf een keer de nuanceverschuiving "bewustzi … →
Antroposofische-Vereniging Tijdens de Kerstbijeenkomst in 1923 heeft Rudolf Steiner de in 1913 opgerichte Antroposofische Vereniging opnieuw vormgegeven en zelf het vo … →
Archai De Archai zijn wezens van de derde hiërarchie. Ze worden ook Geesten van de Persoonlijkheid, of Tijdgeesten genoemd. In de Saturnusfase van … →
Asoera [de mens] zal steeds meer voelen dat het morele bij de aarde hoort. In de toekomst zullen alleen die mensen immoreel kunnen zijn die worden … →
Astraal-Lichaam Het astraal-lichaam is de derde geleding uit het vierledig mensbeeld. Het is het zielelichaam dat het fysieke lichaam en het etherlichaam om … →
Astrosofie De missie van de astrosofie is om de astronomie aan te vullen met geesteswetenschappelijke gezichtspunten. Astrosofie is dan een wetenschap … →
Aura Steiner schrijft in Theosofie over de aura het volgende: De voor het ‘geestelijk oog’ waarneembare kleureffecten die de fysieke mens bij zij … →
| A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z |
Begrip De mogelijkheid om begrippen te vormen is een van de kenmerkende eigenschappen van het menszijn. In zijn filosofische werk wijst Steiner ero … →
Bewegingszin Met de bewegingszin, ook wel spierzin genoemd, neem je de bewegingen en posities van het lichaam en de ledematen waar en alle onderdelen van … →
Bewustzijnsziel De bewustzijnsziel is de derde, hoogste geleding van de menselijke ziel. Waar de gewaarwordingsziel en de verstands- gemoedsziel nog relater … →
Bio-dynamische-Landbouw Met Pinksteren 1924 hield Rudolf Steiner een cursus voor boeren over nieuwe wegen in de landbouw. De boeren waren verontrust door de achteru … →
Bloed Bloed is de lichamelijke drager van het ik, van de mens als individualiteit. Het bloed is het werktuig van het ik. Rudolf Steiner zegt in zi … →
Bovenzinnelijke-waarneming “Onderzocht worden kunnen de bovenzinnelijke feiten alleen door bovenzinnelijke waarneming; zijn ze echter onderzocht en worden ze door de w … →
Boeddha Boeddha verwijst naar de staat van ontwikkeling waardoor een mens geen (nieuwe) aardse incarnatie meer nodig hgeeft. De laatste die zo'n sta … →
| A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z |
Chakra In De weg tot Inzicht in hogere werelden beschrijft Rudolf Steiner dat door het doen van meditatieve oefeningen nieuwe organen in de mens to … →
Cherubijnen Deze Geesten van de Harmonie maken deel uit van de hiërarchieën. Samen met de Tronen en de Serafijnen vormen ze de eeste hiërarchie.
Cholerisch Een van de vier temperamenten, gekenmerkt door energieke daadkracht.
Christengemeenschap, de beweging tot religieuze vernieuwing die jonge theologen en priesters met hulp van Rudolf Steiner hebben opgericht. Centraal staan de sacramenten, waaronder de mensenwijdingsdiens als (wekelijks) terugkerend ritueel. De leer is vrij en ondogmatisch.
Christiaan Rosencreutz
Dood en opstanding van Christus vormen een keerpunt in de ontwikkeling van de mensheid. In de antroposofie wordt hier naar verwezen met de term Christusimpuls, of het mysterie van Golgotha. Christus is als zonnewezen naar de aarde gekomen en bij de doop in de Jordaan geïncarneerd in het lichaam van Jezus. Door de kruisiging heeft hij zich blijvend verbonden met de aarde. Met dit offer werd de te sterk voortschreidende verharding van al het aardse omgebogen tot een nieuwe potentie voor liefde en verbondenheid.
Bij een ontmoeting met een medemens van hart tot hart ontmoeten we Christus in de ander.
Cultuurperioden. Na de atlantische catastrofe heeft de mens in verschillende cultuurperioden specifieke elementen van zijn constitutie en ziel ontwikkeld. Van oud naar nieuw zijn de cultuurperioden: Indisch, Perzisch, Egyptisch/Babylonisch, Grieks/Romeins en voor de huidige tijd de Germaanse cultuur. Na deze periode zullen nog volgen de Russisch/Slavische en tot slot de Amerikaanse.
| A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z |
Denken is een van de drie zielenactiviteiten, naast het voelen en het willen.
Denkzin: het vermogen om in een (taal)uiting de gedachte waar te nemen.
Devachan
Dier
Dierenriem
Dierenrijk
Dornach
Draak
Drempel
Drie-Eenheid
Driekoningenspel
Drieledig-mensbeeld De mens bestaat uit lichaam ziel en geest, die ieder weer verder onder te verdelen zijn. Het lichaam omvat de fysieke substantie met daarbij … →
Drift
Dromen
Dubbelganger
Duivel
Dynamis
| A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z |
Edelstenen
Elektriciteit
Elementen: De vier klassieke elementen - aarde, water, lucht en vuur - vertegenwoordigen de vier aspecten van aardse materiële substantie. Aarde staat voor het vaste, minerale. Water staat voor het vloeibare, het levende. Lucht staat voor het gasvormige, beweeglijke en ook bezielde. Vuur - warmte - is het meest vergeestelijkte element. De vier elementen zijn o.a. terug te vinden in het vierledig mensbeeld, in de temperamenten, in de ethersoorten en in de planetaire ontwikkeling van de aarde.
Elementenwezens
Engelen
Esoterische Cyclus: De Esoterische Cyclus bestaat uit negentien bijeenkomsten waarin een mantra, dat is een meditatietekst, besproken wordt. De mantra’s vormen samen een reeks die ervaarbaar maakt hoe door het zuiveren en omvormen van de zielenkwaliteiten denken, voelen en willen het waarnemen en kennen van de geestelijke wereld mogelijk wordt.
Op meer dan vijfentwintig plaatsen in Nederland worden – meestal maandelijks – bijeenkomsten gehouden waarop de voordrachten en mantra’s behandeld worden door een van de lectoren van de lectorenkring (zie ledenactiviteiten, blz 20,21). Deelname aan die bijeenkomsten staat open voor leden van de Vrije Hogeschool voor Geesteswetenschappen. Dat lidmaatschap vraagt men aan bij de lector bij wie men de cyclus wil gaan volgen. Het wordt na uitwisseling over de motivatie voor de aanvraag doorgaans verleend aan leden van de Antroposofische Vereniging, die al enkele jaren lid zijn.
De Esoterische cyclus is het programma voor de eerste klas van de nieuwe Michaëlische Esoterische School die Rudolf Steiner na de Kerstbijeenkomst startte. Voor zijn overlijden heeft hij geen kans meer gezien voor de tweede en derde klas een programma op te stellen.
Het onderling gesprek over ervaringen bij de omgang met de mantra’s kan gezien worden als een voortzetting van de eerste klas. Dat geldt ook voor het werken binnen de secties van de Vrije Hogeschool aan vakontwikkeling vanuit de antroposofie.
Etherwereld: De aardse werkelijkheid nemen we waar - als we wakker zijn - met onze zintuigen. Voor de wereld van het levende, de krachten van het leven zelf, zijn onze gewone zintuigen niet toerijkend. Zoals in de aardse, matriële wereld de vier elementen een kwalitatieve onderverdeling vormen, zo vormen de vier ethersoorten een kwalitatieve onderverdeling in de wereld van het leven, de etherwereld. De vier ethersoorten zijn warmte-ether, lichtether, klankether (ook wel chemische-ether genoemd) en levensether. Zie voor een uitgebreide beschrijving de website van Tom van Gelder.
Etherische Christus
Etherlichaam
Etherprocessen
Ethersoorten
Eurithmie: Hoe kun je dat wat in de taal en muziek leeft in gebaar en beweging uitdrukken? Het antwoord op deze vraag is de bewegingskunst euritmie. Door als het ware de beweging van de ademstroom bij het spreken of de toonhoogte - en het eigen karakter - van de tonen uit een muziekstuk in gebaar uit te drukken is een 'idioom' ontwikkeld dat als uitdrukking van gedichten of muziekstukken op het podium gebracht kan worden. Dat kan zowel solo, als in grotere of kleinere ensembles. Euritmie is zichtbaar gemaakte spraak of muziek.
Door de serke verbondenheid van de bewegingen met het levende in taal en muziek heeft zich ook een therapeutisch werkzame vorm van deze bewegingskunst ontwikkeld, de heileuritmie. Sowieso is het beoefenen van euritmie een activiteit die heilzaam op het zieleleven en op de gezonde ontwikkeling van de mens kan werken. Het is daarom een activiteit die ook pedagogisch vruchtbaar in te zetten is.
In Nederland is het euritmieensemble DeDae actief.
Evenwichtszin
Evolutie
Exoterisch
Exusiai
| A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z |
Fantasie
Flegmatisch
Flegmatisch
Fysieke Lichaam
| A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z |
GA
Geboorte
Gedachtenzin
Geest
Geesteswetenschap
Geestmens
Geestzelf
Geheugen
Gehoor
Geneeskunst
Geslachtsrijpheid
Getuigschrift
Gevoel
Gewaarwordingslichaam
Gewaarwordingsziel
Gnomen
God
Godsdienstonderwijs
Goetheanum
Golgotha
Graal
Graalstroom
Groepsziel
Grondsteenspreuk
| A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z |
Harmonie Der Sferen
Hart
Heileuritmie
Heilige Geest
Heilige Nachten
Heilpedagogie
Helderziendheid in de antroposofie onderscheidt zich van de atavistische weg - zoals bij de sjamanen - doordat het denkend bewustzijn de hoofdrol speelt ipv trance. … →
Hersenen
Hiërarchieën Aan de ontwikkeling van mens, mensheid en wereld werken hogere, geestelijke wezens mee. Ze worden onderverdeeld in drie hierarchieën van elk … →
Hoger Ik
Hyperborea
| A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z |
Ik
Ik-Zin
Imaginatie
Incarnatie
Ingewijde
Inspiratie
Instinct
Intuïtie
Inwijding
| A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z |
Jaarfeesten
Kerstmis (25 december), Pasen (eerste zondag na de eerste volle maan in de lente), Sint Jan (24 juni) en Michael (29 september) zijn de vier grote jaarfeesten die tevens de vier seizoenen markeren (winter, lente, zomer, herfst). Het vieren van deze feesten en daarmee het bewust meebeleven van de seizoenen is een culturele mogelijkheid de verbinding met de geestelijke wereld te verzorgen en daarmee een bijdrage aan je eigen scholing en ontwikkeling.
Jaarverloop
Jeugdhandeling
Jezus
Jupiter
| A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z |
Kabouters
Kali Yuga
Kamaloka
Karma
Kerstbijeenkomst
Kerstspel
Kinderhandeling
Kinderziekten
Klassenuren
Kleurenleer
Kosmische Intelligentie
Kristallen
Kyriotetes
| A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z |
Landbouwcursus: Pinksteren 2024 hield Rudolf Steiner op het landgoed Koberwitz een cursus van acht voordrachten over landbouw. Tijdens deze landbouwcursus, waaraan vooral boeren, tuinders en landgoedeigenaren deelnamen, werd een onderzoeksgroep opgericht om de aanwijzingen in de praktijk te beproeven. De cursus was het begin van de biologisch-dynamische landbouw. De landbouwcursus was onderdeel van een grotere reeks activiteiten met voordrachten over karma en eurithmieopvoeringen in Breslau.
Lemurië
Levensgeest
Levenslichaam
Levenspanorama
Levensprocessen
Levenszin
Lichaam, ziel en geest: De geleding in lichaam, ziel en geest is fundamenteel voor een goed begrip van de mens. In zijn boek Theosofie schrijft Rudolf Steiner, nadat hij een gedachte van Goethe heeft aangehaald:
Op drie dingen vestigt deze gedachte van Goethe onze aandacht. Ten eerste op de objecten waarvan de mens door de poorten van zijn zintuigen onophoudelijk informatie ontvangt, objecten die hij betast, ruikt, proeft, hoort en ziet. Ten tweede op de indrukken die het waargenomene op hem maakt, indrukken van plezier of misnoegen, van begeerte of afschuw, waardoor hij het ene sympathiek, het andere antipathiek vindt, het ene voor nuttig, het andere voor schadelijk houdt. En ten derde op de inzichten die de mens ‘als was hij een goddelijk wezen’ over de dingen verwerft: het zijn de geheimen van de werking en het bestaan van deze dingen, die hem onthuld worden.
Duidelijk zijn deze drie gebieden in het menselijk leven van elkaar gescheiden. En de mens beseft daardoor dat hij op drieërlei wijze met de wereld verweven is. De eerste wijze bestaat erin dat hij iets aantreft, dat hij een feit neemt zoals het zich aan hem voordoet. Op de tweede wijze maakt hij de wereld tot zijn eigen aangelegenheid, tot iets dat een betekenis voor hem heeft. De derde wijze ziet hij als een doel waarnaar hij onophoudelijk moet streven.
(Uit de vertaling van Theosofie, uitgegeven door Stichting Steinervertalingen)
Het lichaam is verwant met dat wat we met de zintuigen waarnemen, met de aardse wereld. De ziel heeft betrekking op hoe we als mens een innerlijk beleven hebben bij wat we meemaken en doen. De geest omvat het gebied waarin het wezenlijke van alles thuis is, inclusief ons eigen ik.
De geleding in drieën is fundamenteel voor de aardse werkelijkheid, inclusief het morele: het goede is het midden tussen twee verschillende soorten kwaad.
Lucifer vormt samen met Ahriman de twee aspecten van het boze. Lucifer en de luciferische wezens vertegenwoordigen het bevrijdende, het illusoire, de fantastische pool van het kwaad. Lucifer werkt o.a. via de verleiding en verlokking, weg van de realiteit, de illusie. Zie over de positieve rol van Lucifer in de mensheidsontwikkeling: Michael en de mens (binnenkort beschikbaar).
Lees verder over Ahriman en Lucifer.
Licht-Ether
Liefde
Lucifer
| A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z |
Maanknoop
Maja
Manas
Manu
Materie
Meditatie
Melancholisch
Mens
Mens
Mensheidsrepresentant
Mercurius
Metamorfose
Michaël
Middengebied
Middernachtelijk Uur
Mineralen
Moeder Aarde
Mysteriedrama's: Naast veel wetenschappelijk werk heef Rudolf Steiner ook kunstzinnig werk gemaakt. Daaronder vier mysteriedrama's, toneelstukken waarin een groep mensen gevolgd wordt die karmisch met elkaar verbonden zijn. De mysteriedrama's brengen niet alleen het aardse leven van de verschillende personen in beeld, maar ook hun ervaringen in de geestelijke wereld, zielenkrachten en geestelijke wezens.
Van deze lange toneelstukken - een opvoering duurt zes uur, of meer - vinden in Nederland regelmatig opvoeringen plaats door Het Drempeltheater.
De titels van de vier mysteriedrama's die Rudolf Steiner schreef zijn: De poort van de inwijding, De beproeving van de ziel, De wachter aan de drempel en Het ontwaken van de zielen.
Mysteriën
Mysteriestromen
Mystiek
Mythe
| A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z |
Natuurrijken
Nevenoefeningen
| A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z |
Occultisme
Offerhandeling
Ondernatuur
Onderpool
Opstanding
Organische Architectuur
| A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z |
Paasfeest
Palmpasen
Paradijsspel
Parcival
Pedagogische Hoofdwet
Periodenonderwijs
Pinksteren
Planeetzegels
Planetaire Fases
Planetensfeer
Planetentypen
Preparaten: In de biologisch-dynamisch landbouw worden gefermenteerde samenstellingen van kiezel, mest en plantendelen gebruikt als ondersteuning van de bemesting. Deze preparaten vallen uiteen in twee groepen:
Naast deze klassieke preparaten zijn er onder andere door Hugo Erbe en Maria Thun variaties en vernieuwingen ontwikkeld.
Overzicht van de BD-preparaten: bereiding, gebruik en effect.
| A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z |
| A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z |
Regenboog
Reïncarnatie
Reine Denken
Reuk
Ritme
Rozenkruis
Rudolf Steiner (1861-1925) is de grondlegger van de antroposofie.
| A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z |
Sanguinisch
Saturnus
Op verschillende plaatsen en verschillende manieren beschrijft Rudolf Steiner de scholingsweg om tot inzizht in hogere werelden te komen. Zijn eerste omvangrijke publicatie op dit gebied is het boek De weg tot inzicht in hogere werelden. Ook in de boeken Theosofie, Wetenschap van de geheimen der ziel en in Grenzen van de natuurwetenschap komt de scholingsweg aan de orde.
De Secties van de Vrije Hogeschool voor Geesteswetenschap zijn - naast de algemene sectie - afdelingen voor de verschillende vakgebieden. In Nederland betreft dat de volgende indeling: Beeldende kunsten, Cultuurwetenschap, Gezondheidszorg, Jeugd, Landbouw, Natuurwetenschap, Pedagogie, Sociale wetenschappen, Wiskunde en sterrenkunde, Woord, muziek en euritmie.
Seizoenen
Serafijnen
Sinterklaas
Sint-Jan
Sint-Maarten
Slapen
Smaak
Sociaaltherapie
Sociale Driegeleding
Sofia Sofia is de draagster van het grote wereldplan waarin de hele mensheidsontwikkeling een plaats heeft. Zij is de wijsheid die in alle dingen … →
Spraakvorming
Spraakzin
Spreuken
Sprookjes
Steiner Rudolf
Stofwisseling
Sympathie
| A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z |
Taalgeest
Tandenwisseling
Tastzin
Temperamenten Hippocrates (ca 460-370 v.Chr) schreef over de vier lichaamssappen: bloed, gele gal, zwarte gal en slijm. Hij koppelde deze humores aan vier … →
Terugblik
Theosofie
Tijdgeesten
Trichotomie
Triniteit
Triniteit
Triniteit
Tronen
| A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z |
Undinen
| A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z |
Vader
Venus
De Antroposofische Vereniging in Nederland (AViN) is als een van de landenverenigingen onderdeel van de Algemeine Anthroposophischen Gesellschaft. Deze wereldvereniging is tot stand gekomen bij de Kerstbijeenkomst in 1923. Toen heeft Rudolf Steiner de vereniging opnieuw vormgegeven en zelf het voorzitterschap op zich genomen. Die vormgeving is te zien als een proces in drie stappen: Het realiseren van een sociaal-christelijke gemeenschap uitgaande van de mensen die bij de Kerstbijeenkomst aanwezig waren samen met de mensen en groepen die zich daar lieten vertegenwoordigen; Het oprichten van de Vrije Hogeschool voor Geesteswetenschappen; het oprichten van een juridische vereniging die in het handelsregister wordt ingeschreven.
Verstandsziel
Vier Geboorten
Vierledig Mensbeeld
Vijfde Evangelie
Antroposofische voeding: In de landbouwcursus - en op andere plaatsen - wijst Rudolf Steiner erop dat de voeding die mensen en dieren eten in hoofdzaak dient om krachten op te doen voor activiteit. Slechts de hersenen worden opgebouwd uit stoffen die we via de voeding tot ons nemen. De rest van het lichaam is opgebouwd uit substantie die we via de ademhaling, de huid en de zintuigen opnemen.
De voeding dient wel zo gevarieerd te zijn dat alle delen van het lichaam bediend worden. Daarvoor kun je je richten op het aandeel van wortelgewassen, blad/stengelgewassen en bloem/vrucht gewassen in het menu. Die hebben invloed op respectievelijk het hoofd, het ritmische gebied en de ledematen.
Voor antroposofisch voedingsadvies kun je terecht bij een natuurvoedingskundige.
Voelen
Volksgeest
Vormkracht
Vormtekenen
Vrije School
Vrijheid
| A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z |
Wachter Op De Drempel
Warmte-Ether
Warmtezin
Weekspreuken
Wens
Wereldether
Wereldwoord
Werkgebieden
Wezensdelen
Widar
Wil
Woordzin
| A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z |
| A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z |
| A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z |
Zenuw
Zevenledig Mensbeeld
Ziel
Zien
Zintuigen
Voor onze gewone waarneming zijn twaalf zintuigen te onderscheiden:
Vier fysieke-zintuigen, gericht op de eigen lichamelijkheid.
tastzin 'waar eindig ik en waar begint de wereld';
levenszin 'voel ik mij wel of niet';
bewegingszin 'welke beweging maak ik, in welke houding bevind ik mij';
evenwichtszin 'sta ik rechtop'.
Vier ziele-zintuigen, gericht op de verhouding mens-wereld.
reukzin;
smaakzin;
gezichtszin;
warmtezin.
Vier geestelijke zintuigen, gericht op het innerlijke van de ander.
gehoorzin 'in het geluid ervaar ik de kwaliteit';
woordzin 'ik onderscheid taal van andere geluiden';
gedachtezin 'ik ben in staat de gedachte van een ander mens op te nemen';
ikzin 'ik herken de individualiteit van een ander mens';
Zie ook het boek "De twaalf zintuigen" van Albert Soesman.
Zon
Zoon
| A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z |